Kelime Kökeni

Kuymak kelimesinin kökeni 1073’te Kaşgarlı Mahmut tarafından hazırlan Divan-i Lugati’t-Türk ‘e kadar dayanır ve öztürkçe bir kelimedir.
kuyma :(hamurun kaynar yağa atılmasıyla yapılan bir tür ekmek. Ayrıca madenin eritilip kalıba dökülmesiyle yapılan her türlü nesneye kuyma denir.)

Eski Türkçe’de kuyma “1. dökme metal, 2. dökme ekmek, lavaş” sözcüğü ile eş kökenlidir. Moğolca’da qoymag “katmer, gözleme” sözcüğü ile eş kökenlidir.

Terminoloji

Trabzon’un orta kesimlerinde, Erzurum, Gümüşhane, Bayburt, Ardahan-Posof’ta ve Artvin’in iç kesimlerinde kuymak; Ordu, Tokat, Sivas, Giresun ve Trabzon’un batısında yağlaş (yağlı aş); Trabzon’un doğusu, Rize ve Artvin sahilinde muhlama; Çorum’da ise çökelekle yapılarak sündürüldüğü için sündürme denir. Tamamı Türkçe olan bu isimlendirmelerin dışında, Trabzon’un Rumca konuşulan köylerinde ve Çamlıhemşin’de ise havits adıyla bilinir. Tereyağı yerine kaymak kullanılarak hazırlanırsa Trabzon’da yayla kuymağı Rize’de hoşmerim olarak adlandırılmaktadır.

Mısır unu yerine bayat mısır ekmeğinin ufalanarak kullanılması durumunda ise yöresel ağızlara göre cumur, çumur ya da zumur olarak adlandırılmaktadır.

Bizim Hikayemiz

Çocukluğumuzda mis gibi kuymak kokusu karışırdı sıcacık ekmeğin kokusuna yemyeşil Trabzon sabahlarında… Kahvaltıda kuymak hazırlamak annemin işiydi. Kıvamı hiç şaşmazdı. Lezzeti de…

Sofranın hazır olduğunu zaten tüm eve ve bahçeye yayılan mis gibi kuymak kokusundan anlar, çay bardaklarının içinde şıngır şıngır kaşıklarla sofraya taşındığı zaman koştururduk masaya. Kuymak sofranın tam ortasına koyulur, acele acele ağzımız yana yana ekmeği koparıp banarak yerdik keyifle…

En büyük kavgamız kuymağın dibini sıyırmak için olurdu, ne de olsa Çuhna Hasan’ın torunlarıydık. Kuymağın dibine bizim buralarda “çuhna” derler kuymağa da “Guymak”.

Güne mutlu başlar, enerjiyle devam ederdik. Hiç yorulmazdık gün boyu. Hiç bitmezdi enerjimiz.

Her Trabzonlu’nun hakkını vererek hazırladığı kuymak, nesiller boyu süren ve sürecek bir lezzet geleneği…

Ve biz bu muhteşem lezzeti, hakkını vererek hazırlayıp sizlerle buluşturalım istedik. Annemizin dillere destan kıvamı ve lezzetiyle hazırladığı bu muhteşem lezzeti şimdi tüm Türkiye’yle paylaşıyoruz.

Malzemesi aynı kalitede, kıvamı Trabzonlu annelerimizin ninelerimizin tarifiyle…

Enerji sırrımızı sizlerle paylaşıyoruz! Afiyet olsun.